Wereldjeugdfestival 1985 Moskou - Achtergrond Festival

De WFDY is in 1945 opgericht door jongeren uit 63 landen. Na de Tweede Wereldoorlog en de overwinning op het fascisme wilden zij een wereldwijde koepel vormen voor alle antifascistische en anti-imperialistische jongerenorganisaties. Vanuit Nederland was het ANJV, de jongerenorganisatie gelieerd aan de CPN, aangesloten bij de WFDY.

In 1947 organiseerden het WFDY en IUS in Praag het eerste Wereld Jeugd Festival. Met het festival wilden zij progressieve jongeren een mogelijkheid bieden hun stem te verheffen tegen fascisme, onderdrukking, oorlog en voor solidariteit tussen jongeren van over de hele wereld.

Tijdens de Koude Oorlog werden de festivals vooral gehouden in de hoofdsteden van communistische landen. Mede hierdoor werden de festivals er van beschuldigd een instrument te zijn van communistische propaganda.

Het 6e festival in Moskou (1957) was het grootste: 34.000 mensen uit 131 landen woonden de gebeurtenis bij, waaronder 700 deelnemers uit Nederland.

Het festival van 1957 betekende ook het internationale debuut van de song Moscow Nights (MP3) wellicht het meest bekende Russische lied in de wereld. De Nederlandse band Roberto Jacketti and the Scooters (deelnemers aan het festival van 1985) componeerde een geheel eigen versie van Moscow Nights (MP3). Tijdens het 1e festival in Praag werd het Wereld Jeugd Lied (MP3) voor de eerste keer gespeeld.

Het Wereld Jeugd Festival is vanaf 1947 16 keer georganiseerd. De laatste keer was is Caracas Venezuela. In 2009 zou het 17e festival worden georganiseerd in Minsk, Wit-Rusland. Dit land trok zich echter terug, waarna de WFDY besloot het festival te verplaatsen naar eind 2010, en wel naar Zuid-Afrika.

Het 12e festival in 1985, werderom gehouden in Moskou, telde 26.000 deelnemers, afkomstig uit 157 landen. Nederlands was aanwezig met een delegatie van 83 deelnemers, waaronder vertegenwoordigers van politieke jongerenorganisaties, jongerencentra, instellingen voor landelijk en regionaal jeugdwerk, en organisaties van homo-jongeren en allochtone jongeren.

Nederland doorbrak hiermee de traditie om uitsluitend jongeren uit politieke organisaties af te vaardigen als deelnemer aan het festival. Als ambasadeurs van de Nederlandse (jeugd) cultuur maakten clown Jango Edwards en de popgroep Roberto Jacketti and the Scooters deel uit van de delegatie van 1985.

De deelname vanuit Nederlandse politieke jongerenorganisaties verliep in 1985 niet geheel zonder discussie. De JOVD, de Jonge Socialisten en de CDA-jongeren haden hun bedenkingen bij de opzet en het karakter van het festival. Zij namen daarom geen deel aan de officiele Nederlandse afvaardiging, maar als lid van internationale delegaties of als waarnemer.

Ook binnen de officiele Nederlandse Delegatie liepen de politieke meningen en stellingnames fors uiteen. Zo onderhielden deelnemende horizontale communisten, geheel in lijn met de officiele festival-slogan 'For Anti-Imperialist Solidarity, Peace and Friendship', de hartelijke en blijvende vriendschap tussen de Nederlandse- en Sovjet-arbeidersklasse.

Andere deelnemers uit Nederland stelden zich kritisch op, en confronteerden de Sovjet-autoriteiten met aandacht voor homo-emancipatie, stellingname tegen de Sovjet-bezetting van Aghanistan en persoonlijke contacten met dissidente Irina Grivnina. Deze kritische opstelling werd door de Sovjet-autoriteiten niet in dank afgenomen.

Het festival werd geopend door Michael Gorbatsjov, in 1985 net benoemd als Secretaris-Generaal van de Communistische Partij van de Sovjet Unie. In 1985 was nog onbekend dat hij, met zijn beleid van Glasnost (openheid) en Perestroika (hervorming), de aanzet zou geven tot de val van De Muur en het einde van de Sovjet-Unie.

Overzicht van alle Wereld jeugd festivals sinds 1947 .......... (bron: Wikipedia)

Festival	Jaar	Gaststad	Deelnemers	Landen	Officiële Slogan
1e	1947	Praag, Tsjecho-Slowakije	17,000	71	verenigde jeugd, voorwaarts voor duurzame vrede!
2e	1949	Boedapest, Hongarije	20,000	82	verenigde jeugd, voorwaarts voor duurzame vrede, democratie, nationale onafhankelijkheid en een beter jeugd voor de mensen
3e	1951	Berlijn (oost), DDR	26,000	104	Voor vrede en vriendschap - tegen nucleaire wapens
4e	1953	Boekarest, Roemenië	30,000	111	Voor vrede en vriendschap
5e	1955	Warschau, Polen	30,000	114	Voor vrede en vriendschap - tegen de agressieve imperialistische blokken
6e	1957	Moskou, USSR	34,000	131	Voor vrede en vriendschap
7e	1959	Wenen, Oostenrijk	18,000	112	Voor vrede, vriendschap en vredevol samenleven
8e	1962	Helsinki, Finland	18,000	137	Voor vrede en vriendschap
9e	1968	Sofia, Bulgarije	20,000	138	Voor solidariteit, vrede en vriendschap
10e	1973	Berlijn (oost), DDR	25,600	140	Voor anti-imperialistische solidariteit, vrede en vriendschap
11e	1978	Havana, Cuba	18,500	145	Voor anti-imperialistische solidariteit, vrede en vriendschap
12e	1985	Moskou, USSR	26,000	157	Voor anti-imperialistische solidariteit, vrede en vriendschap
13e	1989	Pyongyang, Noord-Korea	22,000	177	Voor anti-imperialistische solidariteit, vrede en vriendschap
14e	1997	Havana, Cuba	12,325	136	Voor anti-imperialistische solidariteit, vrede en vriendschap
15e	2001	Algiers, Algerije	6,500	110	Laten we de strijd voor vrede, solidariteit, ontwikkeling en tegen imperialisme globaliseren
16e	2005	Caracas, Venezuela	15,000	144	Voor vrede en solidariteit, We strijden tegen imperialisme en oorlog